-
1 түту
См. также в других словарях:
маңлай — (Жамб.: Сар., Шу; Қарақ.; Қ орда, Шиелі; Өзб., Ташк.; Талд., Талды.; Түрікм.: Таш., Көнеүр.; Алм., Кег.; Ауғ.; Ир.) маңдай. Бір кезде мыстан кемпір әйелдің м а ңл а й ы н а н сипап отырады (Жамб., Шу). М а ңл а й ы м а сыздауық чығып, жанымды… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
можа — (Сем.: Көкп., Ақс., Абай) өте кәрі, кәріліктен әбден қалжыраған. Біздің колхоздарда біраз м о ж а сиырлар бар (Сем., Ақс.). От басында күл көсеп отырған м о ж а м о ж а кемпір болдық («Жұлдыз», №4, 1988, 130) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
самаурын салу — (Орал, Орда) самаурын қайнату. – Е, сүйт, екеуіміз әңгімелесіп отырып шай ішейік, кемпір ай, – деді қарт, – с а м а у р ы н с а л ш ы. Сисенбай отыр ғой (Ж. Нәжім., Кішк., 52) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
табан — 1 (Монғ.) балғаның ұратын жалпақ жағы 2 (Шымк.: Түлк., Сайр.) фундамент. Ол там іргесінің т а б а н ы н жасады (Шымк., Сайр.) 3 1. (Гур., Тең.) қайықтың астыңғы тақтайы, қайықтың табаны. Ол қайық т аб а н ы н д а ғ ы суды төкті (Гур., Тең.). 2.… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шүкіметтей — (Қ орда: Жал., Сыр.) кішкентай, титтей. Біз отырған ш ү к і м е т т е й кемпір шалмыз, балалар болса жас Қ орда., Сыр.). Осы кезде баланың ш ү к і м е т т е й кішкене мұрны тырбиып, томпиған бүйрек бетімен бірдей болып кетті Қ орда., Жал.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ене — көкірек. Азық, тамақ, қорек. – Бала шағаның е н е к ө к і р е к қып отырғаны – жалғыз сиырдың сүті (Қ. Жұмаділов, Атамекен, 153). Енеңді ұрайын. Біреудің енесін боқтаған боқтық сөз. – Сөзіңе болайын, е н е ң д і ұ р а й ы н шірік, – деп кеңкілдей … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қалдайша — зат. жерг. Арба шана қорабының (шанағының) алдыңғы беті. Ел арасындағы шеберлер жасаған алдыңғы қ а л д а й ш а с ы жоқ темір доңғалақты кең арбаның үстінде денесі ірк ірк еткен мес кемпір отыр (С.Жүнісов, Ақан сері, 2, 224) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қу — құйрық. Түлкі д.м. Орамалға шашуын Түйіп алып, асығып, Маймыл кемпір келіпті. Мәлін, борсық, қ у қ ұ й р ы қ Ниеттерін білдіріп – Бәрі де жем теріпті (І.Жансүгіров, Шығ. жин., 67). Қу сөзден қуырдақ қуырған. Сөзбен қарық қылған, бірақ нәтиже жоқ; … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тас — I Тас барақ. Тастан қалап, араларын лаймен байланыстырып жасалған барақ (үй). Құтлық қаған Бөрілі таудың отын суы мол, күнқақты қойнауының бірінен т а с б а р а қ салдырып, қаған ордасы мен өзінің қосшыларын, қызметшілерін сонда қоныстандырған… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ығы — келмеді. Реті келмеді, жөні түспеді. Үй болғалы ел қатарлы болуға қанша тырысса да, шалғайы шалқасынан түскен шаруаның ы ғ ы к е л м е д і (Т.Қосуақ, Мәрмәр., 50). Ығы кетті. Мазасы қашты, берекесі кетті. Бұл түйешілерді көшіріп әкелуге барса,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
